رایانش ابری یا Cloud comupting را می‌توان یکی از اصلی‌ترین تحولات اخیر در حوزه فناوری اطلاعات دانست. در تعریف کلی، ارائه آنلاین و مجازی شده منابعی مانند CPU، رم، شبکه و … برای پاسخ به نیازهای پردازشی کاربر را رایانش ابری می‌گویند. به کمک مجموعه عظیمی از سخت‌افزارها و نرم‌افزارهایی که در محل شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات مستقر میشوند، زیرساختها و منابع پردازشی لازم به‌صورت مجازی در اختیار کسب‌وکارها قرار می‌گیرد و آن‌ها از ایجاد دیتاسنتر از طریق استقرار تجهیزات فیزیکی در محل شرکت بی‌نیاز میشوند. در ادامه به بررسی مهم‌ترین مزایایی که رایانش ابری برای کسب‌وکارها ایجاد می‌کند خواهیم پرداخت.
مزایای رایانش ابری
ازآنجاکه بستر ارتباطی ارائه این منابع مجازی شده به کسب‌وکارها اینترنت است، رفع محدودیت‌های جغرافیایی و تکنولوژیکی برای دسترسی به اطلاعات و ابزارهای سازمانی به یکی از مهم‌ترین مزیت‌های رایانش ابری تبدیل‌شده است. این ویژگی، کارکنان سازمان‌ها را قادر می‌سازد از هر مکانی و تنها از طریق دسترسی به اینترنت و یک دستگاه کامپیوتر ساده و یا تبلت و موبایل، بتوانند به ابزارها و اطلاعات سازمان که به‌صورت مجازی در اختیار وی قرارگرفته دسترسی داشته باشند؛ اما این تنها مزیت رایانش ابری برای کسب‌وکارها نیست. سپردن کارها به شرکت‌های متخصص ارائه‌دهنده خدمات IT مزایای دیگری ازجمله کاهش هزینه‌ها و تسهیل توسعه کسب‌وکار را نیز برای سازمان‌ها به ارمغان می‌آورد که در ادامه به‌تفصیل شرح خواهیم داد:
صرفه‌جویی در هزینه‌ها
یکی از مهم‌ترین واصلی‌ترین مزایایی که به‌کارگیری رایانش ابری برای کسب‌وکارها ایجاد می‌کند، صرفه‌جویی در هزینه‌هاست. با به‌کارگیری خدمات ابری، سازمان‌ها از تهیه سخت‌افزارهای متعدد و راه‌اندازی و نگهداری آن‌ها در محل شرکت بی‌نیاز میشوند. ازآنجاکه تجهیزات فیزیکی لازم برای ایجاد چنین زیرساخت‌هایی، به‌طورمعمول گران‌قیمت است و با وضعیت فعلی قیمت دلار، بیش‌ازپیش نیز گران شده است، فارغ شدن سازمان از تهیه این تجهیزات، می‌تواند تأثیر اقتصادی به سزایی در وضعیت شرکت داشته باشد.
با استفاده از زیرساخت‌های ابری، شرکت‌ها دیگر نیازی به تهیه سرور، روتر، تجهیزات امنیتی، سیستم‌های خنک‌کننده و … ندارند و می‌توانند مبالغ حاصل از این صرفه‌جویی را در طرح‌های توسعه‌ای شرکت به مصرف برسانند. باوجودآنکه چنین امری برای تمامی کسب‌وکارها می‌تواند مزیت قابل‌توجهی به‌حساب آید، اما اهمیت موضوع برای کسب‌وکارهای کوچک و استارتاپی بسیار محسوس‌تر خواهد بود؛ زیرا این کسب‌وکارها معمولاً سرمایه اولیه محدودی دارند و تأمین نیازهای پردازشی و زیرساخت‌های لازم به‌صورت مجازی شده.
می‌تواند بهبود قابل‌توجهی در مدیریت هزینه‌های آن‌ها ایجاد کند. از طرف دیگر، ازآنجاکه سخت‌افزارهای به‌کاررفته در ساخت دیتاسنترهای مرکزی شرکت ارائه‌دهنده خدمات ابری، از بهترین برندها و با ظرفیت‌های عملکردی بسیار بالا هستند (best of bread)، کیفیت ارائه خدمات توسط این شرکت‌ها، به‌مراتب بالاتر از حالتی است که خود شرکت اقدام به راه‌اندازی دیتاسنتر کوچکی کند.
مزیت اقتصادی دیگری که به‌کارگیری رایانش ابری برای کسب‌وکارها دارد، «پرداخت به میزان مصرف» است. در استفاده از خدمات ابری، سازمان‌ها ملزم به‌پیش خرید حجم قابل‌توجهی منابع پردازشی نیستند. در مواقع موردنیاز، سطح سرویس موردنیاز در اختیار کسب‌وکار قرار می‌گیرد و درنهایت، هزینه قابل پرداخت برای سرویس ارائه‌شده، تنها به میزان مصرف آن کسب‌وکار محاسبه خواهد شد.
انعطاف‌پذیری بالا
انعطاف‌پذیری قابل‌توجهی که به‌کارگیری سرویس‌های ابری برای کسب‌وکارها به ارمغان می‌آورد، یکی دیگر از عللی است که ضرورت به‌کارگیری چنین سرویس‌هایی را محسوس‌تر کرده است. به‌کارگیری راهکارهای ابری به‌جای استقرار تجهیزات سخت‌افزاری در محل سازمان، کسب‌وکارها را قادر می‌سازد تا بدون درگیر شدن در پروسه‌های پیچیده و انرژی بر به‌روزرسانی و مدیریت زیرساختها، در لحظه به هر میزان که بخواهند سرویس دریافتی خود را ارتقا دهند. این سرعت در دستیابی به خدمات دریافتی، بهره‌وری سازمان را نیز افزایش می‌دهد. همچنین مقیاس‌پذیر بودن خدمات ارائه‌شده به کمک رایانش ابری، موجب می‌شود انعطاف‌پذیری کسب‌وکارها برای توسعه به بیشترین حد ممکن برسد. درنتیجه کسب‌وکارها هر زمان که نیاز به توسعه دارند، می‌توانند زیرساخت‌های لازم را در سریع‌ترین زمان ممکن در اختیار داشته باشند.
به‌کارگیری سرویس‌های ابری، مدیران کسب‌وکارها را قادر می‌سازد تا با سپردن امور زیرساختی و آی تی سازمان به شرکت‌های متخصص در ارائه چنین خدماتی، ضمن بهره‌مندی از خدماتی باکیفیت مطلوب، با خیال راحت بر امور تخصصی واصلی سازمان تمرکز کنند. به کمک رایانش ابری، توسعه کسب‌وکارها بدون نگرانی از زیرساخت‌های IT در صدر برنامه‌های مدیران سازمان قرار خواهد گرفت.
ازآنجاکه رایانش ابری منابع را به‌صورت مجازی‌سازی شده در اختیار کسب‌وکارها قرار می‌دهد، محدودیت‌های مکانی و زمانی در دسترسی به داده‌های موردنیاز به حداقل می‌رسد. در حال حاضر، به کمک رایانش ابری، سازمان‌ها قادر شده‌اند تا بخشی از کارها را با به‌کارگیری پرسنل به‌صورت دورکاری پیش ببرند. با توجه به آنکه منابع لازم برای پیشبرد کارها بدون اجبار به حضور پرسنل در محل شرکت قابل‌دسترسی است، کارها با کمترین اختلال از مکان‌های خارج از سازمان نیز قابل انجام میشوند.
مدیریت و تحلیل بهتر اطلاعات
در عصر حاضر، دانش، قدرت است. گاهی در انبوه داده‌های هر سازمان، اطلاعات مهمی نهفته است که استخراج آن‌ها از دل میلیون‌ها سند و داده، کار چندان ساده‌ای نیست. به کمک ابزارهای تحلیل و مدیریت داده‌ای که به‌واسطه به‌کارگیری راهکارهای ابری در اختیار سازمان‌ها قرار می‌گیرد، مدیران ارشد می‌توانند به‌سادگی داده‌ها را بررسی کرده و سریع به اطلاعات موردنظر دسترسی پیدا کنند. بدین ترتیب، به‌راحتی می‌توان با به‌کارگیری مکانیسم‌های خاصی برای پیگیری و دسته‌بندی داده‌ها، اطلاعات ارزشمندی را از دلداده‌های سازمان استخراج کرد و از آن‌ها در راستای افرایش بهره‌وری سازمان استفاده کرد.
امنیت
زمانی که صحبت از به‌کارگیری رایانش ابری به‌جای استفاده از تجهیزات سخت‌افزاری اختصاصی به میان می‌آید، بسیاری از مدیران از چنین تغییری ابراز نگرانی می‌کنند؛ اما بر اساس گزارش rapidscale امنیت حدود 94 درصد از کسب‌وکارها، پس از مهاجرت به سرویس‌های ابری بهبود فراوانی یافته است. همچنین 91 درصد از کسب‌وکارها نیز معتقدند، داده‌های نگهداری شده در سرورهای شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات رایانش ابری، توسط به‌روزترین سیستم‌های امنیتی محافظت‌شده و بهترین متخصصان آی تی به‌صورت تمام‌وقت، وظیفه مدیریت و پشتیبانی امور امنیتی این سرورها را بر عهده‌دارند.
درنتیجه سازمان‌ها با به‌کارگیری سرویس‌های ابری می‌توانند تا حد زیادی، از حملات خرابکارانه در امان بمانند و ریسک آسیب ناشی از حملات خرابکارانه نسبت به حالت مدیریت درون‌سازمانی این حملات، بسیار پایین‌تر است. تمامی داده‌های موجود در سرورهای شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات ابری رمزنگاری‌شده و همین امر امنیت داده‌ها را در زمان انتقال و نگهداری در سرورها در مقابل دسترسی‌های هکری افزایش می‌دهد.
بازیابی سریع و مطمئن داده‌ها
داشتن کنترل کافی بر امور، یکی از اساسی‌ترین شروط مدیریت خوب کسب‌وکار است. بااین‌وجود هیچ‌گاه نمی‌توان بر تمام شرایط مسلط بود و گاهی تغییرات محیطی خارج از کنترل سازمان‌ها اتفاق می‌افتد. در زمان بروز هر حادثه‌ای که کسب‌وکار را با اختلال مواجه کند، بازگرداندن شرایط به حالت عادی و بازیابی داده‌ها برای ارائه سرویس در سریع‌ترین زمان ممکن بسیار مهم است.
نگهداری تمامی اسناد، داده‌ها و برنامه‌های شرکت در یک مکان (در زیرساخت‌های سخت‌افزار مستقر در شرکت)، ریسک از دست رفتن داده‌ها در اثر خطاهای انسانی، حوادث غیرمترقبه، نوسانات برق و … را به میزان قابل‌توجهی افزایش می‌دهد. درحالی‌که با به‌کارگیری رایانش ابری، تمامی داده‌ها در سرورهایی در چندین نقطه متفاوت نگهداری میشوند. درنتیجه ریسک از دست رفتن داده‌ها طی حوادث مختلف از بین می‌رود.
علاوه بر چنین مکانیسم‌هایی، به کمک خدمات پشتیبان گیری و سرویس‌های بازیابی اطلاعات پس از حادثه که شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات رایانش ابری به کار می‌گیرند، می‌توان در سریع‌ترین زمان ممکن داده‌ها را بازیابی کرده و شرایط را به حالت عادی برگرداند. بر اساس آمارهای ارائه‌شده توسط salesforce، 20 درصد کسب‌وکارهای مبتنی بر سرویس‌های رایانش ابری، توانستند در کمتر از 4 ساعت پس از حادثه داده‌های خود را بازیابی کنند. درحالی‌که تنها 9 درصد از کسب‌وکارهای مبتنی بر زیرساخت‌های سنتی توانسته‌اند در چنین زمانی داده‌های ازدست‌رفته طی حادثه را بازگردانند.
گذشته از حوادث خاصی که سلامت داده‌های سازمانی را تهدید می‌کند، آمارها حاکی از آن است که هر هفته کاربران بیش از 10 هزار لپ‌تاپ در سراسر دنیا، به عللی اعم از حملات هکری، قدیمی بودن سخت‌افزار، نقص عملکرد برخی برنامه‌ها و … یا حتی گم‌شدن و یا سرقت دستگاه، تمام و یا بخشی از داده‌های خود را از دست می‌دهند. به کمک رایانش ابری، نگرانی کاربران بابت از دست رفتن داده‌ها به هر علتی از بین خواهد رفت.
جمع‌بندی
در سطح جهانی مهاجرت به سرویس‌های ابری به‌سرعت در حال انجام است و مزیت‌های حاصل از این فناوری به‌قدری مهم‌اند که بدون شک، فرهنگ کاری سازمان‌ها را طی سال‌های آتی متحول خواهند کرد. هرچه مهاجرت به ابر سریع‌تر اتفاق بیفتد، شرکت‌ها با سرعت بیشتری با ترندهای جهانی هماهنگ شده و می‌توانند از ارزش‌های ایجادشده ناشی از به‌کارگیری رایانش ابری در کسب‌وکارشان منتفع شوند.
باآنکه به دلیل عدم آشنایی کافی تمام مدیران از مزیت‌های فناوری‌های ابری، سرعت مهاجرت به بسترهای ابری در ایران اندکی کندتر از روند جهانی است، اما جرقه این تحول زده‌شده و بدون شک شرکت‌های پیشگام در پیوستن به این فناوری، به الگویی برای رقبایشان تبدیل خواهند شد. به‌کارگیری سرویس‌های ابری، کسب‌وکارها را از مزیت‌های اقتصادی، امنیتی و مدیریتی بسیاری بهره‌مند می‌کند. به‌طوری‌که مدیران می‌توانند ضمن صرفه‌جویی در هزینه‌ها، انعطاف‌پذیری کسب‌وکار خود را برای رشد و توسعه و مقاومت در برابر شرایط بحرانی افزایش دهند.
باوجودآنکه مزیت‌های رایانش ابری بسیار فراتر از آن است که در این مقاله قابل گنجاندن باشد، اما همین اشارات محدود به مهم‌ترین مزایای رایانش ابری، می‌تواند گرفتن تصمیم استراتژیک مهاجرت به سرویس‌های ابری را برای مدیران سازمان تسهیل کند.
مقاله پیشنهادی: تاریخچه رایانش ابری
این مقاله را به اشتراک بگذرید
