اجاره سرور مجازی یا خرید آن؟ این سوالی است که بسیاری از مدیران شرکتها در شروع تصمیمگیری درباره چگونگی تامین زیرساختهای IT شرکت با آن مواجه میشوند و برای یافتن پاسخ آن، هزینههای مختلف را جمع و تفریق میکنند. اما حقیقت آن است که پاسخ به این سوال چندان ساده نیست؛ زیرا اولویت در انتخاب هر یک از این مدلها، به عوامل مختلفی بستگی دارد. اینکه هدف شما از بهکارگیری آن سرور چیست؟ آیا مقاصد تجاری دارید؟ اگر بله نوع کسبوکار شما، اندازه آن و خدماتی که ارایه میدهد چیست. بسته به شرایط مختلف، هر یک از این دو روش ممکن است بر دیگری برتری پیدا کنند.
اما اعتقاد بسیاری از متخصصان IT بر آن است که اجاره سرور مجازی با داشتن صرفه اقتصادی، سهولت در راهاندازی، پشتیبانی مناسب و ایجاد آزادی عمل در زمان اعمال تغییرات کلان، میتواند برای برخی کسبوکارها، خصوصا کسبوکارهای کوچک و متوسط، نسبت به خرید سرور و راهاندازی آن در محل شرکت باشد. در این مقاله قصد داریم به بررسی جوانب مختلف انتخاب هر یک از این مدلهای تامین زیرساخت بپردازیم و جزییات هر یک را شرح دهیم.

آیا خرید سرور مجازی تصمیم درستی است؟
برخی کسبوکارها برای تامین زیرساخت لازم برای میزبانی سرویسهای خود به سراغ خرید سرور مجازی و راهاندازی آن در محل شرکت و یا در یک دیتاسنتر دیگر (colocation) میروند. با با برقرای دو شرط زیر، این فرآیند میتواند برای دستیابی به زیرساخت لازم، امکانپذیر و عملی باشد؛ اول اینکه دقیقا بدانید چگونه باید یک سرور را راهاندازی و مدیریت کرد و دوم اینکه سرمایه قابلتوجهی در دست داشته باشید که صرف آن برای خرید تجهیزات و بهکارگیری نیروهای متخصص، ضربهای به کسبوکارتان وارد نکند.
پس چنانچه واجد این شرایط نیستید از اجاره سرور مجازی غافل نشوید. زیرا در مدل اجاره سرور میتوانید با صرف هزینه و زحمتی به مراتب کمتر از خرید سرور، به تمامی راهکارهای لازم برای برآوردن نیازهای زیرساختی کسبوکارتان دست پیدا کنید.
سرور مجازی (VPS) چگونه کار میکند؟
عملکرد پایه یک سرور مجازی (Virtual Private Server) کاملا مشابه هر سرور دیگری است. یعنی یک کامپیوتر قدرتمند با توان پردازشی و ظرفیت ذخیرهسازی مشخص، عهده دار تامین منابع زیرساختی مورد نیاز چند مشترک (کسبوکار) میشود. تفاوت سرور مجازی با دیگر أنواع سرور، در نحوه تقسیم و توزیع این منابع است.
در این روش، به کمک فناوریهای مجازیساز، منابع به چندین ماشین مجازی (VM) جداگانه تقسیم میشوند و با بهکارگیری سیستمعاملهای جداگانه و نرمافزارهای خاص، در اختیار کسبوکارهای مختلف قرار داده میشوند. نکته مهم آن است که در این روش، استفاده همزمان چندین کسبوکار از یک سرور فیزیکی مشخص، هیچ اختلالی در کار دیگر مشترکان ایجاد نمیکند و هر یک عملکردی کاملا مستقل خواهند داشت.
دلایل برتری اجاره سرور مجازی به خرید آن
در تشریح عللی که باعث میشود متخصصان این حوزه عموما اجاره سرور مجازی را نسبت به خرید سرور مجازی روش به صرفهتری بدانند، میتوان به چند مورد اشاره کرد.
صرفه اقتصادی:
جز در مواقع خاص (که هزینه بلندمدت اجاره سرور مجازی برای یک کسبوکار، بیش از هزینه خرید سرور میشود)، عموما هزینه اجاره سرور مجازی بسیار پایینتر از خرید آن است. وقتی صحبت از هزینههای خرید سرور مجازی است، نباید این هزینهها را محدود به خرید تجهیزات سختافزاری آن دانست. زیرا موضوع بسیار پیچیدهتر از این حرفهاست و فاکتورهای جزیی بسیاری در محاسبه هزینههای کلی این سرویس میزبانی دخیلند.
هزینه خرید تجهیزات سختافزاری و نرمافزاری، استخدام یک ادمین برای اداره سرور، تهیه تجهیزات جانبی مانند سیستم برق اضطراری و کولینگ و …، فراهم کردن یک ارتباط اینترنتی باکیفیت و بکاپگیری مداوم از فایلها شماری از اصلیترین هزینههای راهاندازی و خرید سرور مجازی هستند. گذشته از اینها توجه داشته باشید که همواره این نگرانی وجود دارد که زمانی ولو کوتاه، سرور با مشکل مواجه شود و از کار بیافتد و در این فاصله، کسبوکار شما با مشکل مواجه خواهد شد و همین مورد هزینههای اقتصادی دیگری بر سازمان تحمیل خواهد کرد.
همچین برای آنکه بتوان به سرعت مشکل ایجاد شده را حل کرد لازم است برخی از قطعات و تجهیزات مهم (مثل CPU، هارد، رم،UPS، فن و کابل) را از قبل خریداری کرده و در دست داشته باشید تا بتوان به سرعت آنها را جایگزین کنید؛ به این ترتیب انگار شما به جای خرید یک سرور برای دو سرور هزینه کردهاید و تمامی اینها گواهی بر آن است که عموما اجاره سرور میتواند صرفه اقتصادی بیشتر و ریسک کمتری برای کسبوکار شما داشته باشد.

اطمینان خاطر از ثبات سرویس:
در اینجا حقیقتا برتری اجاره سرور مجازی بر خرید آن به چشم میآید. زمانی که یک فرد یا کسبوکار، خود شخصا عهدهدار راهاندازی و مدیریت سرور میشود، تمامی مسئولیت های اجرای درست این فرآیند و همچنین بروز هر گونه مشکل بر عهده خود اوست. درحالی که در اجاره سرور مجازی از یک شرکت سرویسدهنده زیرساختی، یک تیم بزرگ متشکل از متخصصان مختلف برای پیشبرد درست کارها تلاش میکنند و همین ریسک بروز خطا را به حداقل میرساند.
از سوی دیگر، چنانچه به هر دلیلی مشکلی پیش بیاید، شرکت اجاره دهنده زیرساخت میتواند مطابق قراردادی که تعیین شده به سرعت اطلاعات کسبوکارها را به زیرساخت جایگزین منتقل کند و یا آن را از روی فایلهای پشتیبان بازیابی کند و عملکرد عادی بدون حس هیچ اختلالی دنبال شود.
درحالی که در مدیریت شخصی یک سرور عموما چنین امکانی وجود ندارد و سرعت بازیابی کارها به کندی پیش میرود؛ در نتیجه وقفه ایجاد شده در سرویسدهی، میتواند برای آن کسبوکار گران تمام شود. اگرچه استفاده از مدل کالوکیشن و استقرار تجهیزات در محل یک دیتاسنتر میتواند شماری از مشکلات را حل کند و جلوی برخی ریسکها را بگیرد، اما همچنان مسیولیت پیشبرد درست کارها بر عهده خودتان خواهد بود و نگرانی چنین مسئولیتی کم نیست.
سرعت پاسخگویی
این مورد را میتوان تا حدی به مورد قبل وابسته دانست. وقتی قرار است به صورت داخلی کار مدیریت سرور را انجام دهید، طبیعتا با حجم انبوهی از کارهای متنوع روبهرو خواهید بود که در زمان بروز مشکل، این حجم و تنوع بالای کاری میتواند اذیتکننده باشد و از سرعت پیشبرد و بازیابی سرویس بکاهد.
مشتریان توقع دارند که سرویس کسبوکاری که از آن استفاده میکنند همیشه بدون نقص در دسترس باشد و هیچ کمبودی از سوی آنان پذیرفته شده نیست.با اجاره سرور از یک شرکت ثالث، تمامی این کارها بدون هیچ خللی توسط تیمی از متخصصان این حوزه انجام میشود و حتی در زمان بروز مشکلات نیز مشتریان وقفهای در سرویسدهی کسبوکار شما حس نمیکنند. گذشته از این، مدیران کسبوکار نگران احتمال بروز مشکل نخواهند بود و میتوانند با خیال راحت بر بخشهای تخصصی کسبوکارشان تمرکز کنند.

پشتیبانی و نگهداری:
نگهداری از زیرساخت، کار حساس، دشوار و زمانبری است. اگر از جمله افرادی هستید که برای انجام این کارها به قدر کافی زمان در اختیار دارید، احتمالا در این امر به مشکل برنخورید؛ اما زمانی که قرار است یک کسبوکار را مدیریت کنید، بعید است که انجام همزمان این کارها برای شما ممکن باشد. اگرچه خرید سرور مجازی تسلط و کنترل صاحبان کسبوکار بر زیرساخت را به حداکثر میرساند، با اجاره سرور مجازی میتوانید از دریافت خدمات پشتیبانی مناسب و نگهداری از زیرساخت سرویس خود خاطرجمع باشید. چنانچه داشتن کنترل حداکثری بر زیرساخت جزو اولیتهای اصلی شما نیست، اجاره سرور میتواند کارهای شما را به میزان قابلتوجهی ساده کند.
سایر مزایا:
مزیتهای اجاره سرور مجازی محدود به این موارد نیستند. با اجاره سرور مجازی میتوانید به تجهیزات روز دنیا و ترندهای تکنولوژیک آن حوزه دسترسی داشته باشید. بسته به آنکه مخاطب هدفتان در کدام ناحیه جغرافیایی باشد، میتوانید از سرویس شرکتهای مختلفی که از نظر جغرافیایی به مخاطب هدف شما نزدیکتر هستند استفاده کنید؛ این درحالی است که در خرید سرور مجازی شما محدود به یک ناحیه جغرافیایی مشخص هستید. زمانی که قرار است تغییراتی در مدل کسبوکار خود ایجاد کنید (تغییرات سخت افزاری یا تغییرات کلان ) زیان حاصل از خرید سختآفزارهای پیشین میتواند مبلغ قابلتوجهی باشد. درحالی که در اجاره سرور چنین مشکلی سرمایه کسبوکار را تهدید نمیکند.
جمع بندی
انتخاب میان دو رویکرد اجاره سرور مجازی یا خرید آن، گاهی دشوار است. بسته به کاربرد و نوع زیرساخت موردنیاز کسبوکار، این سوال میتواند پاسخهای مختلفی داشته باشد؛ مثلا در شرایط خاصی که یک کسبوکار قرار است نوع خاصی از زیرساخت را برای مدتی طولانی به کاربگیرد و یا با اطلاعاتی سر و کار دارد که حساسیت امنیتی بالایی دارند، خرید تجهیزات سرور و راهاندازی اختصاصی آن میتواند معقولتر باشد.
اما به طور کلی برای بسیاری از کسبوکارهای کوچک و متوسط، که مایلند با حداقل هزینه و دردسر کارها را دنبال کنند، اجاره سرور میتواندگزینه مناسبتری باشد. باید تاکید کرد که در این حالت ریسک اختلال در سرویسدهی کسبوکار به دلیل مشکلات زیرساختی، بسیار پایینتر از حالتی است که خود مسوولیت مدیریت سرور را بر عهده داشته باشد.
منابع
به این مطلب امتیاز دهید